Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас
Хөрөнгөөр баталгааждаг, хөрөнгө оруулагч нь уг хөрөнгийн орлогоос тэргүүн ээлжинд төлбөрөө гаргуулах эрхийг баталгаажуулсан үнэт цаасыг хэлнэ.ХБҮЦ гэж юу бэ?
Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас нь ирээдүйд олох орлогоор хөрөнгийн багц бүрдүүлэн тусгай зориулалтын компани байгуулж олон нийтэд нээлттэй, хаалттай хүрээнд санал болгодог үнэт цаасжуулсан санхүүгийн хэрэгсэл юм.Давуу тал
Тогтмол өгөөжтэй: Улирал тутмын купоны төлбөр авах боломжтой
Хөрөнгө оруулалтын эрсдэлээс хамгаалагдсан: Зээлийн багц дахь чанаргүй зээл үргэлж 0%-тай байх ба Үнэт цаасны купон, эргэн төлөлтийн тасалдлаас төлбөрийн шатлалын схем болон эрсдэлийн сангийн хөрөнгөөр хамгаалсан.
Хөрвөх чадвар сайн: Богино хугацааны хөрөнгө оруулалтын өгөөж өндөр бөгөөд хямдруулсан үнээр арилжих нөхцөлд худалдсан болон худалдан авсан аль аль талдаа хангалттай өндөр өгөөжийн хувьтай байгаа нь бирж дээр хөрвөх чадвараар өрсөлдөх боломжийг бий болгоно.
Санхүүжилтийн шинэ суваг: Банк, санхүүгийн байгууллагуудад хөрөнгийн зах зээлээр дамжуулан санхүүжилт татарх шинэ суваг болж байна.
Татвар 5%: Хувьцааны ногдол ашгийн өгөөж, нээлттэй бонд, ХБҮЦ-ны хүүгийн орлогын татвар 5% байдаг.
Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасныг 2 төрөлд ангилдаг
Баталгаат үнэт цаас
•Зөвхөн тусгай зориулалтын компани гарна
•ТЗК нь хэлбэрийн хувьд ХХК байх бөгөөд баталгаат үнэт цаасыг гаргах бүрт байгуулна
•ТЗК-ийг банк, банк бус санхүүгийн байгууллага, орон сууцны санхүүжилтийн компани болон Хорооноос зөвшөөрсөн бусад байгууллага байгуулж болно
•Хөрөнгийг худалдагчийн тайлан тэнцлээс хасч, хөрөнгөтэй холбоотой шаардах эрх болон олох орлогыг тусгай зориулалтын компанийн санхүүгийн тайлан, тэнцэлд шилжүүлнэ
Барьцаат үнэт цаас
•Банк, банк бус санхүүгийн байгууллага, орон сууцны санхүүжилтийн компани гаргана
•Орон сууцны санхүүжилтийн компани нь Компанийн тухай хуульд заасан журмын дагуу байгуулагдсан, Хорооноос хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гаргах үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрөл авсан ХХК байна
•Үнэт цаас гаргагчийн санхүүгийн тайлан, тэнцэлд тусгаарлан бүртгэгдсэн байна
Үнэт цаасжуулалт гэж юу вэ?
Санхүүгийн байгууллагууд нь өөрийн тайлан тэнцэл дэх зээлийн хөрөнгө, бусад санхүүгийн авлагыг хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гаргах замаар өөрт шаардлагатай санхүүгийн эх үүсвэрийг зах зээлээс татах процессийг үнэт цаасжуулалт гэнэ. Багцын эрсдэлийг бусдад шилжүүлэх, тархаах, урт хугацаат зээлийн хөрөнгийн хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлэх ач холбогдолтой.
ХБҮЦ гаргахад оролцогч талууд
Баталгаат үнэт цаас
•Үүсгэн байгуулагч (Банк, ОССК, ББСБ, бусад)
•Үнэт цаас гаргагч (ТЗК)
•Хөрөнгө итгэмжлэн удирдагч
•Хэлцэл эрхлэн гүйцэтгэгч
•Анхны үүрэг гүйцэтгүүлэгч
•Үйлчилгээ үзүүлэгч
•Хөндлөнгийн үйлчилгээ үзүүлэгч (хууль, аудит, андеррайтер)
Барьцаат үнэт цаас
•Үнэт цаас гаргагч /Банк, ОССК/
•Барьцаат үнэт цаасны хөрөнгийн багцын бүртгэлийг хянагч
•Анхны үүрэг гүйцэтгэгч
•Хөндлөнгийн үйлчилгээ үзүүлэгч /хууль, аудит, андеррайтер/
Тусгай зориулалтын компани (ТЗК)
Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасны тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.12.5-т заасны дагуу ТЗК нь хөдөлмөрийн гэрээ болон бусад гэрээний үндсэн дээр ажилтан авч ажиллуулахыг хориглосон.Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасны тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.13, 19 дүгээр зүйлийн 19.1, 20 дугаар зүйлийн 20.1-т тус тус заасны дагуу хуульд заасан үйл ажиллагаа явуулахтай холбоотой үйлчилгээг гэрээний үндсэн дээр гуравдагч этгээдээр гүйцэтгүүлэхээр заасан.
•Хөрөнгө оруулагчийн эрх ашигт нийцүүлэн ТЗК-ийн хөрөнгийг удирдах
•Үнэт цаасны төлбөрийг шилжүүлэх
•Хөрөнгө оруулагчид шаардлагатай тайлан, мэдээг гаргаж өгөх
•Үнэт цаасны хөрөнгийн багцтай холбоотой санхүүгийн тайлан, нягтлан бодох бүртгэлийг анхны үүрэг гүйцэтгүүлэгч, үүсгэн байгуулагч, худалдагчийн болон өөрийн хөрөнгийн бүртгэлээс тусад нь хөтлөх
•Нягтлан бодох бүртгэлийн тайлан гаргах, НББОУС-ийн дагуу хөтлөх, холбогдох бичилт, бүртгэлийг бэлтгэх, холбогдох этгээдэд танилцуулах
•Татварын баримт бичгийг хугацаанд нь бэлтгэх, бүрдүүлэх, холбогдох тооцоолол, баримт бичгийг ҮЦ гаргагчид бэлтгэж өгөх, шаардлагатай татварыг төлөх;
•Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн нарийн бичгийн даргын чиг үүргийг гүйцэтгэх, төлөөлөн удирдах зөвлөлийн хурлыг зохион байгуулах
•Компанийн нарийн бичгийн үйлчилгээг үзүүлэх, бүх баримт бичих, эрх зүйн баримт бичгийг бэлтгэх, компанийн захиргааны бусад үйлчилгээг үзүүлэх
•Үйлчилгээ үзүүлэгч банкнуудтай харилцах, тэдгээрээс тайлан мэдээллийг хүлээн авах, тухайн мэдээллийг нэгтгэх, хяналт тавих, хөрөнгөтэй холбогдох асуудлыг шийдвэрлэх талаар судалгаа шинжилгээ хийх
•ТЗК-ийн тайланд аудит хийлгэх, түүнд бэлтгэх
•ТЗК-ийг үүсгэн байгуулах ажиллагаа болон түүнийг хуулийн этгээдийн бүртгэлд бүртгүүлсэн байдал нь хууль тогтоомжид нийцсэн эсэх, гэрчилгээ, тусгай зөвшөөрөл нь хүчин төгөлдөр эсэх;
•ХБҮЦ гаргах тухай шийдвэр нь хууль тогтоомжид нийцсэн эсэх;
•ТЗК-ийн дүрэм, үндсэн үйл ажиллагаанд ашиглагдах журмууд нь хууль тогтоомжид нийцсэн эсэх;
•Баталгаат үнэт цаас гаргах ажиллагаанд оролцогч этгээд буюу анхны үүрэг гүйцэтгүүлэгч, худалдагчтай байгуулсан хөрөнгө шилжүүлэх, худалдах, худалдан авах, үйлчилгээ үзүүлэх, хөрөнгө итгэмжлэн удирдах гэрээ, хэлцэл зэрэг нь хууль тогтоомжид нийцэж байгаа эсэх, үйл ажиллагаанд сөргөөр нөлөөлөх үр дагавар байгаа эсэх;
•ХБҮЦ гаргагч нь хөрөнгө итгэмжлэн удирдагч, бусад оролцогчидтой ашиг сонирхлын зөрчилтэй эсэх;
•Хөрөнгийн багц дахь хөрөнгийн төрөл бүрээс хамааруулан санамсаргүй түүврийн аргаар сонгох замаар үнэт цаас гаргагчаас тогтоосон хууль зүйн шалгуур үзүүлэлт хангаж буй эсэх;
•Багцын хөрөнгөөс үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулахтай холбогдох гэрээ, хэлцэл нь хууль тогтоомжид нийцсэн эсэх, гэрээ, хэлцэлд үүргийн гүйцэтгэлийн зүйлтэй холбоотой аливаа шаардах эрхийг шилжүүлэхгүй болон хэрэгжүүлэхгүй байхыг үүрэг болгосон, эсхүл шилжүүлэхийг хориглосон, хязгаарласан нөхцөл тусгасан эсэх.